همه چیز در مورد میدان نقش جهان اصفهان

همه چیز در مورد میدان نقش جهان اصفهان

اصفهان از دیرباز همواره عنوان پایتخت فرهنگی ایران را یدک می کشد. دلیل آن هم بر کسی پوشیده نیست، وجود آثار تاریخی و فرهنگی گوناگون که از دوران صفویان بر جامانده است این شهر را از سایر شهر های این دیار متمایز می کند. آثار فرهنگی ای چون میدان نقش جهان، پل خواجو، چهل ستون و عالی قاپو نمونه هایی از برجسته ترین سرمایه های فرهنگی و تاریخی اصفهان به شمار می روند. در این جا به بررسی تاریخچه ی میدان نقش جهان اصفهان می پردازیم.

از آنجا که شاه عباس دوم در دوران حکومتش تور اصفهان مرداد 98 برای عمران و آبادانی ملک تحت حکومت خویش اهمیت زیادی قائل بود، اصفهان که درآن زمان پایتخت بود نیز از این قافله عقب نماند و در مدت کوتاهی اصفهان از چنان رونقی برخوردار گشت که گردشگران و تاریخ نویسان اروپایی نیز هنگام بازدید از این شهر دچار حیرت می شدند.
پیش از آن که شاه عباس دوم به قدرت برسد، در محلی که امروزه میدان نقش جهان نامیده می شود، باغی به نام نقش جهان وجود داشت. با گسترش شهرنشینی در منطقه ی اصفهان و افزایش جمعیت آن، مقرر شد تا میدان بزرگی در شهر ساخته شود تا از ازدحام جمعیت در میدان عتیق و میدان شاه کاسته شود. به این ترتیب در محل مذکور عملیات احداث میدانی بزرگ آغاز شد و به آن دلیل که در احداث این میدان جدید از مصالح به نقش‌جهان استفاده شد، میدان جدید که میدان نو خوانده می شد، پس از مدتی میان عامه ی مردم به میدان نقش جهان معروف شد.

مسجد شاه که امروزه مسجد امام نامیده می شود یکی از مساجد میدان نقش جهان است که در قسمت جنوبی میدان قرار دارد و عملیات احداث آن همزمان با میدان نقش جهان انجام شده است. مسجد امام نمونه کاملی از هنر معماری قرن تور اصفهان شهریور 98 یازدهم به شمار میرود و در آن میتوان آمیزه ای از هنرهای کاشی کاری،نجاری و حجاری را به وضوح مشاهده نمود. این مسجد در سال 1310 به عنوان آثار ملی به ثبت رسید.

مسجد شیخ لطف الله نیز یکی دیگر از آثار فرهنگی تاریخی مجموعه ی میدان نقش جهان به شمار می رود که در ضلع شرقی این میدان قرار دارد. مسجد شیخ لطف الله به گونه ای بنا شده است که مناره و صحن ندارد و به همین سبب در نوع خود منحصر به فرد است، چرا که در معماری اصیل ایرانی اسلامی مناره و صحن جزء جدایی ناپذیر مساجد به شمار می روند. برخی نیز معتقدند این مسجد به مانند سایر مساجد، منحصراً محلی برای عبادت مسلمانان نیست و به همین دلیل به گونه ای متفاوت ساخته شده است تا جایگاه عبادت پیروان سایر ادیان نیز باشد.

یکی دیگر از بناهای باستانی میدان نقش جهان، کاخ عالی قاپو است که در ضلع غربی میدان قرار دارد و در زمان صفویه قصر دولتخانه نیز نامیده می شد.کاخ عالی قاپو نمونه ی کم نظیری از معماری غیر مذهبی دوران صفویه است که در ابتدا به منظور میزبانی شاه عباس از سفیران و دولتمردان خارجی ایجاد شد.عالی قاپو در شش طبقه و به ارتفاع 42 متر احداث شده است. کاخ عالی قاپو دارای پنج درب ورودی است که مهم ترین تور اصفهان آنها درب عالی قاپو است که مشرف به میدان اصلی قرار دارد. گفته می شود که در زمان صفویه، هنگام برگزاری جشن های ملی و مذهبی مرتفع ترین طبقه ی کاخ میزبان شاه و میهمانان ویژه ی او بوده است.